سیمای زن در شعر شاعر معاصر جمیل صدقی الزهاوی

در عصر این شاعر، به خاطر عقب ماندگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و طبیعت حاکم بر جامعه ی عراق، سختگیری در امر حجاب و حاکمیت روح قبیله ای به زنان به چشم حقارت و به صورت کالایی نگریسته می شد و حقی برای زن در امر ازدواج، طلاق، تحصیل، تربیت و حضور در فعالیت های اجتماعی قائل نبودند. در این میان زهاوی از نخستین شاعرانی بود که در محیط پر اختناق عراق در برابر ظلم و ستم هایی که نسبت به زنان روا می شد فریاد عدالت خواهی برآورد و به دفاع از حقوق و آزادی آنان پرداخت. این شاعر به عنوان پژوهشگر اجتماعی نسبت به واقعیت های جامعه ی زمانش بی تفاوت نبوده و پدیده های اجتماعی جامعه خود من جمله وضعیت زن عراق و جایگاه او را مورد بررسی قرار داده است. او در اشعار اجتماعی خود که بیشتر در قالب شعر داستانی بوده به بررسی موضوعاتی چون: حجاب، تحصیل، ازدواج، طلاق، تعدد زوجات، عدم آزادی در فعالیت های اجتماعی همچنین نقش تربیتی و سازنده زن در جامعه و ... پرداخت. از آنجا که زهاوی تربیت یافته ی مکتب اسلام بود، قائل به رعایت عدالت حقوقی میان زن و مرد در مسائلی چون تحصیل، ازدواج، طلاق، تربیت، فعالیت های اجتماعی و ... بود و بر این عقیده بود که زنان باید خود را به دانش و فضیلت بیارایند تا قوای عقلانی شان گسترش یابد و ضمیرشان بیدار و کردارشان نیکو گردد. تا بتوانند در فعالیت های اجتماعی شرکت کنند و یار و یاور همسر و نیکوترین الگو و نمونه برای فرزندان خود شوند. بدین خاطر او در مقابل کسانی که با پیشرفت و ارتقاء زنان مخالف بودند و با سواد شدن آنان را عامل گمراهی آنان می دانستند، ایستاد او رشه جهات و رفتار ناشایست این مردان را در عادات کهنه و موروثی می دانست. منظور زهاوی از حجاب هم نوع پوشش زنان و هم حجاب درونی آنان (سلطه مردان بر آن ها و در خانه ماندن می باشد